به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني نهاد کتابخانه‌هاي عمومي کشور، منابع طرح «کتاب‌خوان ماه» ويژه آذر 1402 با هدف تبيين منويات رهبر معظّم انقلاب اسلامي براي ارتقاي فرهنگ مطالعه و کتابخواني در جامعه، دسترسي همگاني به کتاب، وم معرفي کتاب‌هاي مفيد براي پرورش فکري آحاد مختلف مردم جامعه و همچنين ارتقاي فضايل اخلاقي و فرهنگ عمومي از طريق مطالعه کتاب‌هاي مفيد و فاخر در سطح کشور، معرفي شد.

«شرحي کوتاه بر رساله‌ي حقوق امام سجاد عليه‌السلام»
پديدآور:‌ عبدالحميد ديالمه
ناشر: دفتر نشر معارف
تعداد صفحات: 239

برخي از متون روايي ما، از حيث جامعيت و عمق، بي‌نظير و نزديک به اعجاز هستند. مثلاً در باب مسائل اخلاقي، دعاي مکارم الاخلاق امام سجاد عليه‌السلام؛ در مسئله‌ي استغفار و طلب آمرزش از گناهان، استغفار هفتادبنديِ اميرالمؤمنين عليه‌السلام؛ در مسئله کشورداري و حکومت‌داري، فرمان اميرالمؤمنين به مالک (منقول در کتاب شريف نهج‌البلاغه)، در عرفان و سلوک عملي،‌ حديث عنوان بصري و .

در مسئله‌ي حق و حقوق نيز رساله‌ي حقوق امام سجاد عليه‌السلام داراي چنين جامعيت و عمقِ اعجازگونه و اعجاب‌برانگيز است. بزرگان بسياري تاکنون بر اين گنجينه‌ي کم‌نظير اسلام و تشيع شرح نگاشته‌اند؛ اما شخصيتي عميق و بصير با غناي علمي و اعتقادي کم‌نظير، مانند شهيد عبدالحميد ديالمه، با آن نگاه خاصي که به اسلام سياسي-اجتماعي داشت، براي شرح اين رساله‌ي عظيم‌الشأن، نکاتي استخراج کرده است که به واقع کم‌نظير و بسيار راهگشا و کاربردي است.

در اين اثر ارزنده، تا جايي که اجل به شهيد عزيز، عبدالحميد ديالمه مهلت داد، آن بزرگوار به شرح قسمت‌هاي آغازين اين رساله پرداخته است که عبارتند از: بحثي پيرامون شخصيت امام سجاد عليه‌السلام و رساله‌ي حقوق؛ حق خداوند؛ حق نفس انسان بر انسان؛ حق زبان؛ حق گوش؛ حق چشم؛ حق دست‌وپا؛ حق نماز؛ حق معلم و استاد؛ حق شاگرد؛ حق پدر؛ حق مادر؛ حق فرزند و حق مال و ثروت.
آنچه در اين کتاب در خصوص شرح رساله‌ي حقوق امام سجاد عليه‌السلام خواهيد ديد، در عين داشتن اتقان علمي و استنادات مستحکم به ديگر آيات و روايات و براهين روشن،‌ زاويه‌ديدي منحصر به فرد دارد که افق‌هايي جديد را پيش‌روي حيات سياسي و اجتماعي، و فردي و خانوادگي انسان مي‌گشايد.

در بخشي از کتاب مي‌خوانيم:

چرا ما مطالب بيهوده مي‌گوييم و از آن لذت مي‌بريم؟ چون فکر کردن و انديشيدن لازم ندارد و معمولاً سخناني مضحک و خنده‌دار هستند و ما از سخنان خنده‌دار لذّت مي‌بريم. افزون بر اين‌ها، براي ما عادت شده است. انسان از انجام کار عادت‌شده لذت مي‌برد و ترک عادت او را مي‌آزارد. وقتي مهمل‌گويي و مهمل‌بافي براي انسان عادت شد، بهترين کار اين است که بنشيند و دائماً از اين‌گونه مطالب بگويد.

آنچه گذشت روي ساده‌ي مسئله بود و فقط روي لغو بودن چنين کارهايي تأکيد داشت. در اين سخنان، مستمعِ عمومي وجود ندارد و درباره‌ي مسئله‌اي اعتقادي و مبنايي و ايدئولوژيکي هم بحث نمي‌شود و فقط مطالبي بيهوده گفته مي‌شود.
گاهي مسئله تنها لغو بودن و عمر را هدر دادن نيست. گاهي سخنان باطل درباره‌ي مسائل اعتقادي مطرح مي‌شود. به‌کارگيري زبان در تبيين اعتقاداي فاسد بسيار بدتر از به‌کارگيري آن در سخنان بيهوده است.

«من فاطمه هستم دختر محمد صلي‌الله‌عليه‌وآله»
پديدآور:‌ مصطفا جاتي
ناشر:‌ رود آبي
تعداد صفحات: 198

در باب صديقه‌ي کبرا، فاطمه‌ي زهرا سلام الله عليها کتاب‌هاي بسياري نگاشته شده؛ وقتي کتاب جديدي در باب ايشان منتشر مي‌شود، سؤال پيش مي‌آيد که اين کتاب چه داشته که ديگر آثار نداشته‌اند و ضرورت انتشارش چه بوده؟

به اين کتاب که مي‌رسيم (يعني کتاب من فاطمه هستم دختر محمد صلي‌الله‌عليه‌وآله) با ويژگي‌هايي مواجه مي‌شويم که آن را تا حد زيادي منحصر به فرد مي‌کند؛ منحصر به فردي که جايي خالي را پر کرده! نخست، دقت علمي فراوان براي کتابي که مخاطبش عموم مردم هستند. دوم، رواني متن در عين ادبي بودن و وزانت نثر. سوم، مختصر و غير مطوّل‌ بودن مباحث ارائه شده که آن را بسيار خوش‌خوان کرده. چهارم، نظام‌مندي موضوعي کم‌نظير به شکلي که هم سير تاريخي را به خوبي رعايت کرده است، و هر جا اقتضاي تاريخش بوده به خوبي از سبک‌زندگي و سيره‌ي حضرت فاطمه سلام‌الله‌عليها سخن به ميان آورده است. پنجم، کتاب‌سازي چشم‌نواز و باکيفيت و برگزيدن عناويني جذاب و در عين خلاقانه و ادبي بودن گويا! ششم، ارائه‌ي تحليل از برخي گره‌هاي تاريخ زندگاني ام ابيها سلام‌الله‌عليها با اتکا به استنادات قوي تاريخي و روايي معتبر.

داشتن يک‌جاي تمام اين‌ ويژگي‌ها، باعث شده تا با اثري کم‌نظير و منحصر به فرد و خوش‌خوان و مناسب براي عموم (در عين اتقان و عمق علمي درخور) مواجه باشيم.

نگاهي به برخي عناوين خلاقانه و البته گوياي کتاب:

ريشه‌هاي فاطمه سلام‌الله‌عليها؛  مصايب کودکي فرشته‌سان؛ تمام دل‌خوشي پدر؛ اگر علي عليه‌السلام نبود.؛ ساده مثل خانه‌ي فاطمه سلام‌الله‌عليها؛ خانه‌داري به تنهايي؛ روزگار غريب شروع مي‌شود؛ خطابه براي قافله‌اي که راه را گم‌کرده؛  فاطمه سلام‌الله‌عليها پشت آن در بود؛ مزار من پنهان بماند و.

در بخشي از کتاب مي‌خوانيم:

خواستگاران فاطمه سلام‌الله‌عليها چه کساني هستند؟ بزرگان قريش، آن‌ها که سابقه‌اي در اسلام داشتند و يا دارنده‌ي شرافت و مال و فضل بودند. تاريخ‌نويس‌ها اسم همه‌ي آن‌ها را ننوشته‌اند اما هر يک از آن‌ها وقتي خواست خود را با پدر فاطمه سلام‌الله‌عليها در ميان مي‌گذارند او مي‌گويد: «منتظر فرمان خدا هستم.» ايشان در رد پيشنهاد خواستگاران اعلام مي‌کند که ازدواج فاطمه‌ سلام‌الله‌عليها امري آسماني و نيازمند حکم الهي است. آري براي تشکيل و ادامه‌ي موفق هر زندگي مشترک، همساني و هم‌ترازي زن و شوهر لازم است.

م با دختر درباره‌ي همسر آينده جزو رسم‌هاي پدرانِ آن زمانه نيست؛ والدين به ويژگي‌هاي خواستگاران مي‌نگرند و جواب قبول يا رد مي‌دهند و دختر امکان مخالفت ندارد. رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌وآله با اين سنت مقابله و تأکيد کرد در ازدواج نظر دختر لحاظ شود. او هر بار خواسته‌ي خواستگاران را با فاطمه‌ سلام‌الله‌عليها مطرح مي‌کند و نظر دختر خويش را مي‌پرسد. فاطمه از سرِ ادب کلامي نمي‌گويد؛ روي برمي‌گرداند. پدر نيتي دختر را به خواستگاران منتقل مي‌کند.

چند نفر به علي عليه‌السلام پيشنهاد مي‌کنند از دختر محمد صلي‌الله‌عليه‌وآله خواستگاري کند.

«تربيت بدون فرياد: با حفظ خونسردي به روشي انقلابي در تربيت فرزندان خود دست يابيد»
پديدآور: هال ادوارد رانکل؛ مترجم: اکرم کرمي
ناشر: صابرين
تعداد صفحات: 215

تربيت فرزند براي هر پدر و مادري اهميت بسياري دارد و به همين دليل والدين براي تربيت بهتر فرزندانشان دغدغة هميشگي دارند و در جستجوي روش‌هاي گوناگون هستند.

اين کتاب  با استفاده از علم روزِ روان‌شناسي و مبتني بر تجربيات فراوان، سعي دارد به تنظيم روابط ميان والدين و فرزندان بپردازد. همان‌طور که مي‌دانيم زماني مي‌توانيم به فکر تربيت کودک خود باشيم که روابط ميان ما و کودکمان يک رابطة مثبت توأم با احترام متقابل باشد. در نتيجه کتاب ابتدا به آموزش نکاتي مي‌پردازد که مادر و پدرها بايد در مورد خود، آن‌ها را بدانند و  به‌کارگيرند و سپس به آموزش روش‌هايي جايگزين روش‌هاي قديمي از جمله داد و فرياد هنگام عصبانيت مي‌پردازد. از ديگر نکات برجستة کتاب استفاده از داستان‌هاي متنوعي است که در جاي‌جاي کتاب به‌عنوان نمونه‌هاي عيني نقل‌شده است. اين داستان‌ها به اين سبب که شامل اتفاقاتي است که والدين هم با موضوعات آن درگير هستند؛ علاوه بر همراهي بهتر سبب افزايش درک موضوع مورد بحث مي‌شود.
خواندن اين کتاب به تمام والدين چه آن‌ها که درمانده شده‌اند و معتقدند ديگر هيچ روشي قادر به حل مشکل آن‌ها نيست و چه آن‌ها که در ابتداي راه قرار دارند و به دنبال بهترين روش تربيت مي‌گردند، پيشنهاد مي‌شود.

در بخشي از کتاب مي‌خوانيم:

والدين مي‌توانند حرف بزنند، اما تا زماني که به گفته‌هاي خود عمل نکنند، نمي‌توانند چيزي به فرزند خود بياموزند.

هر کودکي دوست دارد والديني "خوب" داشته باشد، اما اين حرف بدين معني نيست که آنها والديني مي‌خواهند که سعي مي‌کنند مطابق آخرين سبک‌هاي روز زندگي کنند! اين‌کار قطعاً آرامش شما را از بين مي‌برد در ضمن برخلاف بعضي از آموزش‌هاي رايج، والد خوب بودن به اين معني نيست که آن‌قدر مقابل فرزندمان کوتاه بياييم که آنها هر کاري دوست دارند بکنند. آنچه فرزندان ما نياز دارند والديني هستند که خونسردي خود را حفظ کنند، به‌ويژه زماني که اوضاع حسابي به هم مي‌ريزد، کودکان مي‌خواهند والدينشان کمتر نگران شوند و خيلي بيشتر متعادل و خويشتن‌دار باشند. آنها دوست دارند شما خونسرد بمانيد، حتي زماني که خود از کوره در مي‌روند.

همان‌طور که خواهيم ديد والدين واقعاً بايد اين‌گونه باشند. والدين هر کجاي دنيا که باشند، با سخت‌ترين چالش زندگي خود روبه رو هستند؛ تلاش براي ايجاد يک محيط خانوادگي محبت‌آميز و مملو از همکاري و احترام متقابل.

«نقطه»
پديدآور: پيتر اچ. رينولدز؛ مترجم: هدا کلاهدوز
ناشر:‌ اميرکبير
تعداد صفحات: 32

همه مردم داراي استعداد هستند، استعدادهاي گوناگوني که بايد از باطن وجودشان کشف شود و به شکوفايي برسد. (چنانچه از رسول اکرم صلوات الله عليه و آله نيز روايت شده است: مردم معدن‌هايي هستند، هم‌چون معادن طلا و نقره.)
نويسنده‌ي اين کتاب، به مضمون اين حديث نبوي باور دارد، لذا در کتاب «نقطه» با دختري مواجه هستيم که باورش اين است که استعدادي در نقاشي ندارد و معلّم خردمند او وقتي در پايان زنگ نقاشي، بالاي سر صفحه‌ي نقاشي‌اش حاضر مي‌شود و نگاهش به صفحه سفيد مي‌افتد، مي‌گويد آفرين، چه نقاشي زيبايي! يک خرس قطبي توي يک روز برفي!

اين برخورد حکيمانه را مقايسه کنيد با برخي برخوردهاي ما در موقعيت‌هاي مشابه، تفاوت از کجاست تا کجا؟ اين روش، مطابق شيوه و سيره انبيا و اولياي الهي است، آن‌ها نيز به گونه‌اي برخورد مي‌کردند که به رشد و تعالي شخص کمک کند! نه اينکه شخصيت او را خُرد و او را از رشد و تعالي باز بدارد!

در ادامه، اين معلّمِ فهيم به او مي‌گويد هر قدر هم که بي‌استعداد باشي، اما استعداد کشيدن يک نقطه را که داري؟

 و او نقطه‌اي مي‌کشد و به پيشنهاد معلّم اسم خود را هم زير نقاشي‌اش مي‌نويسد؛

معلّم حکيم و دانا، اين نقاشي را که شامل يک نقطه بر صفحه سفيد است (همراه با امضاي نقاش کوچولو که اسم اوست) قاب مي‌کند و در کلاس مي‌گذارد و مسيري بسيار دور از انتظار در مقابل اين دختر گشوده مي‌شود که با رجوع به کتاب مي‌توانيد از آن مطلّع شويد.
در اين اثر سعي شده تا چگونگي شناسايي و شکوفايي استعداد و خلاقيت در کودکان توسط مربي يا والدين بيان شود و تأکيد بر تشويق و ايجاد خودباوري راهکاري حياتي در اين مسير معرفي شده، حتي به قدر يک نقطه!

«نقطه» کتابي ارزشمند است، هم براي والدين و مربّيان بسيار آموزنده و البته کاربردي! و هم براي کودکان الهام‌بخش و شورآفرين.